Xardín da villa El Pilar, Vigo

Antiga fonte central con taza cerámica octogonal

A cidade xardín de Vigo foise constituíndo dende finais do século XIX sen planificación algunha, ao longo da estrada de Baiona, configurando un pintoresco entramado de casiñas nada discretas da burguesía industrial. Un proceso de construción urbana que amosou os cambios estilísticos na producción residencial destas villas dende o eclecticismo ao modernismo, o rexionalismo e o Movemento Moderno.

Fachada principal de El Pilar, hoxe Casa da Mocidade

Daquela colección urbana de orgullosos hoteliños queda hoxe unha exigua mostra con obras de Michel Pacewicz, José Franco Montes, Genaro de la Fuente, Manuel Gómez Román ou Francisco Castro Represas.

Alfombras cerámicas de motivos vexetais na entrada da casa

Tralos fortes cambios urbanísticos que tiveron lugar en Vigo na segunda metade do século XX, quedou, daquel rico poboado, este magnífico exemplar modernista de 1913, que Franco Montes deseñou para o empresario Camilo Teijeiro, e que aínda anda pavoneándose entre as construcións da especulación viguesa.

Heráldica dos Reis Católicos

Villa El Pilar -a partires dunha construción máis ou menos cadrada- non escatimou en quebros, saíntes, balcóns, torreciñas submontadas sobre torrecillas, pináculos e galerías dabondo para deixar irrecoñecible o cadro da planta inicial, e deixar claro que ista arquitectura residenciaba a xente notable, inqueda artísticamente.

Ao seu perfil se sumaba a varidade da colección de azulexos que se usaron para ornalo mobilliario do xardín: escudos nobilliarios dos Reis Católicos, flores de lys, golfiños, xarróns, elementos vexetais e xeométricos... xunto á vistosidade das súas cores e suaves texturas.

Eixo central con escalinata, bancos e pedestais con xarróns

Toda ista arquitectura doméstica se completaba cun importante plantel botánico que suplia as carencias verdes do habitar no centro da cidade. Aproveitando o feito de contar con amplos terreos próximos á cidade se plantaron xardíns coidadosamente deseñados, cunha espectacular vexetación de araucarias, magnolios e palmeiras canarias que rodean ás casas e creaban esa exhuberancia vexetal que reforzaba o elitismo da puxante clase social que era capaz de pagalo.

Baldosas hidráulicas nas terrazas e balcóns do xardín

A potencia do xardín reservábase sobre todo ao ámbito dianteiro -inmediato á verxa monumental- que limita co camiño público. Unha fonte octogonal de azulexos definia unha rotonda central da que derivaban diferentes eixos e paseos entre os parterres de buxo, agora con arcos metálicos para cubrir con roseiras.

Bancos cerámicos acaroados á fachada da villa. Xarróns, flores de lys, mascaróns e golfiños

Como capricho de xardín, esta villa conta, acaroada nun dos seus múltiples quebros, cunha gruta artificial -apenas un diminuto rochedo esférico- que aloxa no seu interior un banco perimetral semicircular. Construída con cemento armado esta esfera interiormente hueca vese colonizada ao exterior coas texturas vexetais de musgos e fieitos que peitean os cabelos da cavidade.

Gruta artificial acaroada nun dos quebros da edificación

Cadros cerámicos axedrezados e en bandas

A chegada da plaga do picudo afectou desgraciadamente ao teito deste xardín, encarnado na illada palmeira canaria protagonista do espazo de acceso, planta que con case 100 anos de idade mantense impresionantemente moribunda.

Motivos florais e xeométricos dos bancos do xardín