Carme Nogueira no Pasatempo de Betanzos

 Intervención artística de Carme Nogueira ao pé da estatua da Caridade 

A escultura ofrece unha reinterpretación deconstruída e en clave contemporánea do paseo da canle de Neptuno e Anfítrite, grupo escultórico mitolóxico que presidía a fonte da ponte escalonada coa que daba comezo este paseo lineal sobre o rego que atravesaba o parque e abastecía ao estanque dos Papas e demais fontes.  

A canle se puntuaba ao longo do seu trazado con outras esculturas de bulto redondo feitas en cemento entre as que destacaba a figura alada moi desenvolvida da Industria coroando a circulación da auga pola terra como motor do progreso e da vida. Todo desapareceu a metade do século XX nesta área baixa do parque agás a fonte das catro estacións, a Caridade e outros restos menores.

Deconstrución da nova canle de Neptuno e Anfítrite

A ilustre fragmentación contemporánea non é acusatoria senón que convive cos despoxos, os valados publicitarios e o campo de fútbol actuais. Incorpora á súa beira un longo refundido no terreo cunha incipiente xunqueira para sinalar as pegadas do rego e acompaña en esquina ao campo deportivo por un lado e a pista de skate por outra.

As superficies de formigón pulido que descompoñen o perfil da antiga ponte, dispostas en pezas individuais ao longo do camiño, márcanse con caligrafías e outras pegadas coma se de fósiles marcados na rocha se tratase.

A peza, instalada ao pé da estatua de mármore da Caridade foi financiada pola Fundación Daniel e Nina Carasso e inaugurose o sábado, 25 de maio froito da participación cidadá que tenta restaurar a memoria do parque desaparecido.

Namentras, a metade enciclopédica conservada da zona alta continúa pechada e en fase de restauración.

Seis artigos de Nikolaus Pevsner sobre o pintoresco

Sobre lo pintoresco

Nikolaus Pevsner

(Edición de Miguel Ángel Aníbarro)

Editorial Abada

Recopilación de seis atigos de N. Pevsner dos anos 40 do século pasado sobre a teoría estética do xardín paisaxista inglés do século XVIII e a proxección da cualidade do pintoresco sobre a arquitectura moderna inglesa da posguerra.

Indagación sobre as orixes do termo pintoresco: a crise do xardín formal inglés de tradición holandesa; as primeiras noticias sobre os xardíns chineses; as pinturas de Claude Lorrain e Salvator Rosa; a indagación filosófica sobre as ideas estéticas da beleza, o sublime e o pintoresco; a linea ondulante da beleza de Hogarth; os primeiros proxectos de xardín paisaxista e a formación dun corpus teórico; as primeiras arquitecturas neogóticas dezaoitescas da época xeorxiana; a historia do xardín de Horace Walpole; a confrontación teórica de Richard Payne Knight e Uvedale Price; a revalorización do xardín formal próximo á casa por parte de Repton; a crise e crítica do xardín browniano por insípido e monótono; as aportacións de William Chambers... a marabillosa xénese da idea estética do pintoresco como unha das maiores aportacións do neoclasicismo británico

.

Destrución do deseño histórico dos farois da Residencia de Santiago!

Luminarias en forma de columna clasica
 (segunda versión dos anos 90)

 Os famosos farois de cemento simulando columnas clásicas sobre pedestal, fuste de forte éntase e capitel composto que sostiña o farol, propiamente dito, de fundición, foron íntegramente eliminados e substituídos por mediocres luminarias contemporáneas.

Os farois, que constituían un dos sinais de identidade do parque da Residencia dende case cen anos segundo proxecto do arquitecto ecléctico Jenaro de la Fuente Álvarez acaban de ser, neste ano 2024 pasado, eliminados do espazo deste xardín tras case cen anos, como dicíamos, de uso ininterrompido. A destrución, incomprensible, deste elemento patrimonial e que á forza acabará por revertirse pasado un tempo, amósanos a cegueira insufrible dun proxecto arquitectónico de humanización que ignora a historia do espazo no que actúa e que despreza os materiais da vangarda de comezos do século XX como neste caso o cemento armado.

 O custe técnico e económico de dotar trala guerra civil a todo o campus destas luminariais (hoxe históricas) cando incluso boa parte da cidade entón carecía delas, comunícanos o coidado que tivo Santiago de mimar este espazo académico adicado á ensinanza e ao saber e manifestando o caracter excelso coa que esta peza urbana foi deseñada.

A monumentalización, sen dúbida, destes farois foi consecuencia do eixo perspectivo e arquitectónico para o que foron pensados: a gran avenida do estanque, os pavillóns historicistas dos dormitorios e o parterre central, nun gran eixo axardinado que se converteu nun dos maiores logros urbanísticos da historia compostelá e que literalmente podía ser observado e disfrutado dende as alturas no miradoiro historicista da Alameda.

O forte desenvolso económico que alterou os trazados históricos que ligaban a Residencia coa escaleira monumental do noiro da Alameda e a eliminación e substitución das luminarias de columna clásica, foi xustificado en termos de humanización e sostibilidade o que nos alerta dun novo paradigma na destrución patrimonial: a coartada medioambiental que se utiliza enfrontando absurdamente o patrimonio coa natureza.

Os farois que xa non eran os orixinais pois a fraxilidade do material fixo que se deterioraran e que foran substituídos nos anos 90 do século pasado por outros novos que, porén, reproducían e respetaban o deseño de de la Fuente valorándoo como un sinal de identidade do campus; os farois, como digo, foron desprezados e suprimidos e a cidade de Santiago é hoxe, lamentablemente, máis pobre patrimonialmente. Só permanecen polo momento, catro exemplares en pedra no parterre dos pavillóns que se libraron da benéfica humanización precisamente pola súa condición lítica o que proba que toda a actuación foi produto dun prexuízo sobre materiais.

Eixo monumentalizado coas columnas clásicas que eran o soporte de luminarias enmarcando o estanque

Horta e xardín das Meilás, Mondoñedo

Gran horta de recreo ao leste do vello seminario de Mondoñedo. 

Este impoñente xardín de austero trazado é unha peza singular da cidade histórica de Mondoñedo e mantén, polo momento, a potencia da terra, excluída de edificación e automóviles. Unha fábrica hortícola entre paseos de flores que nos remite ao precedente dezaoitesco de horta ilustrada que Antonio Raimundo Ibáñez construíu para as súas fábricas de Sargadelos.

Conta cun trazado que divide o espazo en catro seccións cunha glorieta central circular con bancos e mesa de pedra. Os catro patamares e o paseo perimetral estan limitados con cantoneiras de lousa que manteñen nítida a estrutura orixinal. A horta, cunha función eminentemente utilitaria carece de edificación algunha agás un fermoso alpendre en esquina, a cabalo do gran muro de pedra de peche, con patín exterior e muros revocados e pintados de branco. Ao seu lado, na esquina suleste ábrese un portalón de madeira que é a súa antiga entrada principal dende o camiño do Penedo.

Recinto murario da horta, hoxe sen cultivos

Orixinalmente de forma trapezoidal, veu os seus limites regularizados cara o cadrado coa construción da estrada de Lindín, actual avenida de Bos Aires e a rúa de Vilalba. 

Algunhas destas hortas extramuros á cidade transformáronse, a principios do século XX,  en fincas de recreo, con ou sen casa principal, na que se instalaban pequenos pavillóns de lecer con terrazas e patíns... pechados con vistosas verxas modernistas como no veciño predio á nosa horta que é outro exemplo destacado.

Glorieta central con bancos de fábrica

A maior parte das plantacións vexetais desapareceron hoxe no interior da finca e ista fica sen cultivar. Non obstante sabemos que contaba con grandes cipreses que puntuaban os paseos principais en cruz. 

A horta das Meilás é un exemplo da conversión do cinto agrario produtivo da cidade medieval en predios de lecer para o paseo privado que non podía ter lugar na angostura da cidade intramuros co mesmo desenvolvemento.

Alpendre en esquina xunto á entrada principal, única edificación da horta

A cidade de Mondoñedo conta ademais cun importante patrimonio de parques, xardíns, alamedas e hortas medievais, que unido á súa beleza paisaxística e arquitectura histórica a converten nunha das cidades mellor conservadas de Galicia nas que a especulación urbanística todavía non fixo mella.

Finca modernista na avenida de Bos Aires

Desaparición do teixo do asilo de Pontedeume!

Triste perda do patrimonio vexetal galego: a desaparción do teixo eumés centenario do asilo

Aínda que todas as miradas se concentraban no teixo da familia Tenreiro, a escasos metros de distancia, este magnífico exemplar, que gozaba de boa saúde, excepto polo acoso urbanístico desaforado que o rodeaba, desapareceu e con el todo o parterre de buxos que o acompañaba nun recanto do xardín do vello asilo, orixinalmente ubicado á beira do mar. Só quedou, desubicada, a estrutura da escalinata pola que se accedía aos dous andares con que estaba organizafo como miradoiro sobre a ría. A triste silueta que quedou, murcha e illada. (escaleira hacia a nada, literalmente) testimonia a perda e a ausencia

Dende xa un par de anos atrás, en plena pandemia sanitaria, o teixo podado, construído e habitado do vello asilo de anciáns da institución privada Irmanciñas de Anciáns Desamparados, xa non existe.

A árbore, unha icona vexetal da vila xunto co seu homónimo exemplar da finca Tenreiro, desapareceu e con ela máis dun cento de anos da historia.eumesa.

Onde está o teixo centenario do antigo asilo de anciáns?

A fundación RIA destrúe o cenadoiro neoárabe do xardín do vello sanatorio Santo Agostiño

A fundación RIA destrúe o cenadoiro neoárabe do vello xardín do sanatorio Santo Agostiño! (Xardín catalogado polo PE-1)

Chipperfield e a destrución do patrimonio cultural

Debuxo do cenadoiro historicista de comezos do seculo XX que se conservaba no xardín do sanatorio Puente Castro

O primeiro desembarco da empresa Chiperfield-arquitectos en Compostela mutada na fundación RIA non puido ser máis desafortunado, exemplarizando a escasa atención polo patrimonio da mesma sede que ocupa: o vello sanatorio do doutor Puente Castro. O primeiro feito da suposta rehabilitación exemplar dun inmoble catalogado foi a eliminación do seu xardín centenario. Nin o deseño dos cadros de buxo que conservaba, nin a escultura de bronce do doutor homenaxeado cuxo busto centraba o espazo romboidal nin a herma feminina modernista nin o asombroso cenadoiro en pérgola neoárabe que conservaba foi salvado. Todo desapareceu fronte a correctora mirada do técnico inglés

O cenadoiro era unha mostra de xogo ou divertimento intelectual único nun xardín compostelán, no que o deseño dun aparente banco corrido con espaldares en pérgola escondía un xogo formal travestido en forma de lámpada marabillosa das mil e unha noite. Esta follie irónica, lámpada dos desexos se conservaba no xardín do adusto sanatorio quirúrxico dende principios do século XX, paradoxa por certo, que nun lugar de sanación e preto dos cheiros do matadoiro se optase por unha ironía oriental á beira dun estanque con estrelas e se conservou incólume coas oficinas do proxecto Home que o mantivo coidado e ben preservado. Entón chegou o arquitecto inglés experto en arquitectura galega  e a súa ecuánime máquina de consellos que é a fundación 

O 22 de xuño publicábase na prensa compostelá, con ampla reportaxe gráfica, a presentación e apertura das instalacións compostelás dun proxecto sen ánimo de lucro que ía cambiar o mundo (o urbanismo en Galicia) comandado pola empresa Chiperfield (premio Pritker de arquitectura 2023)

Tamaña bondade e ofrecimento aos pobos de Galicia xa se vira recoñecido polo entón presidente da Xunta que nun acto flamante na CdC agradecíalle en público que veranease en Galicia. O que nos indica, dado o papel institucional autonómico do presidente, que cando un extranxeiro (preferiblemente anglosaxón ou norteamericano adiñeirado) veranea en Galicia nós temos que sentirnos agradecidos ou emocionados.

Pois ben, o seu traballo e falta de lucro chegou por fin a Santiago tomando sede, aberta ao público, no luxoso e extinto sanatorio San Agustín, na rúa Virxe da Cerca, un palacete decimonónico cunha das galerías na fachada máis icónicas da cidade, obra de Pereiro Caeiro ornada con ménsulas taiadas en forma de aguías que se levantou sobre unha edificación anterior de Faustino Coumes-Gay.

Naturalmente, para ofrecer eses servizos urbanísticos de beneficencia precisa recibir encargos públicos cos que os custear e xa se albiscan os novos pedimentos da administración local disposta a non desaproveitar a chegada do demiurgo á cidade.

Supoño que os consellos ou o asesoramento urbanistico sen ánimo de lucro ofrecido aos concellos e outras Administracións Públicas seguido de contratos públicos, son mellores cando se ofrecen dende un palacete da cidade histórica valorado en millóns de euros que dende un piso do Milladoiro. Son de maior calidade.

O concello de Ribeira e outros do Barbanza acollían e recibían ledos os consellos sobre o espazo urbano para amañar aquelo que eles mesmos co seu urbanismo mediocre e especulativo destruíron anteriormente. Non hai nada como que che diga un prestixioso extranxeiro o que hai que facer e non unha panda de ecoloxistas locais.

A xenerosidade Chipperfield parece ser infinda e se en Corrubedo gozan dunha obra escultórica de Anthoney Gormley no mar cedida en préstamo ao concello, para ser vista curiosamente dende a casa Chipperfield, xa que por algo elixíu el a colocación e non a Administración Pública; Santiago, que non é menos que Ribeira espera as preces dunha filantropía tan xenerosa.

 Se o vello xardín do sanatorio sofreu o impetu corrector (que de facerse nun país tan amante dos seus xardíns como o británico nunca se tería permitido) e xa se perdeu, agardamos pois o próximo capítulo desta leria.

O cenadoiro neoárabe, a pesares de estar protexido como parte do xardín, xa non existe por obra e graza da flema do mestre inglés.

Encontro sobre xardíns históricos no Consello da Cultura Galega

Encontros Monográficos co Patrimonio Cultural

Consello da Cultura Galega

"Xardíns Históricos: a protección dun patrimonio cultural"

11 de xuño de 2024

Santiago de Compostela e Noia

Máis información en:

https://consellodacultura.gal/evento.php?id=201868

https://agalegaaudio.gal/videos/detail/150395-xardins-historicos-galegos

Xardín do pazo de Marcial del Adalid

Francisco LLORÉNS (1874-1948)

Xardín do pazo de Marcial del Adalid

ca. 1918, óleo sobre lenzo

Museo de Belas Artes da Coruña

Depósito de Rosario Lloréns de Quijano

Pormenor

Xardín do adro da igrexa de Pinza, Viana do Bolo

 Xardín de buxo do adro de Pinza

Xardín sacro que ocupa a totalidade do adro da igrexa, desocupados os enterramentos e trasladados ao novo recinto da esquina norleste.

O xardín como promesa do paraíso antecede ao templo e desprega un fragante tapiz de verdor co pano de fondo da fachada da igrexa co seu arco apuntado medieval e a súa alta espadana no eixo.

A sinxela cancela de acceso ao adro cúbrese cun arco vexetal de rosas entre dous pináculos e dende este umbral se desprega o recto camiño directo ao templo.

Camelias xapónicas do parterre norte

O trazado de sebes de buxo en aspa -en ámbolos dous parterres aos lados do camiño- segue o mesmo deseño que ostentan os plafóns da fermosa carpintería da porta da igrexa reforzando a ligazón entre xardín e templo.

No interior dos cadros plántanse diversas flores e algúns arbustos con podas esféricas. As flores serviran despois para engalanar o altar.

O xardín alóngase lateralmente á porta sur e acompaña a subida ao campanario dende o que se divisa a paisaxe e o propio adro.

Parterre sur co trazado en aspa

O xardin, modesto e sinxelo non sobrepasa coa altura das súas sebes os muretes e valados de pedra do seu perimetro conseguindo reforzar a tensión de todo ese espazo. Uns pasos de lousas de pedra encastrados no muro permiten un acceso directo dende o camiño ao igual que en calquera outra leira da aldea.

A única camelia existente, de flores vermellas, sinala o acceso ao cemiterio na esquina norte.

Un xardin resgardado baixo o son das badaladas, un paraíso modesto de flores e cruces entre prados e soutos de castiñeiros.

Xardín relixioso que antecede á igrexa parroquial

Paisaxe cultural das minas romanas das Borreas, Viana do Bolo

 Minas romanas das Borreas, Caldesiños

Ruina montium ao pé do rio Camba. Paisaxe desgarrada de ericaceas e carballos. Corte e desaparición xeolóxica dun monte por imperativo imperial.

O traballo da auga, a presión furando as entrañas da terra, o lavado dos materiais e o achado do ouro, o abandono e a desfeita ecolóxica, as telleiras e novos usos, a recuperación natural, os encoros de seculo XX...

Tan impresionante e o descenso brusco dende os 700 metros de altura cara o Camba como a vertente leste de carballos extendida dende a crista das Médulas ata os altos de Terragudas.

Unha paisaxe cun monte desventrado de ardente cor laranxa entre impresionantes soutos de castiñeiros.

A ola baleirada cos catro desaugadoiros ocupada agora por carballos e as antigas telleiras no chan da estrada actual.

Loa a la tierra, Byung-Chul Han

Un canto de amor á terra cultivada, á humanidade

O xardín invernal berlinés de Byung-Chul Han xunto á lagoa Wannsee. Xardín de sombra, de hostas e hortensias pero tamén de rosas con dous anxos rilkeanos que gardan a entrada.

O amante do xardín que bica a tódalas flores e arroupa con mantas ás camelias no inverno.

Reflexións e diario de xardín. A emoción da vida vexetal e a visión relixiosa do xardín. A contradición da rosa de Rilke. Creación de Deus. 

A paisaxe de Hiperión.

En Nápoles "Toco a Bach todos los días en mi jardín a la orilla del mar" (...) "Sus flores [hedra] atraen a las abejas y las mariposas. Le gusta sobre todo a la bella mariposa Vanessa, con su esplendor rojo y negro". 

"En realidad, el trabajo en mi jardín no es un trabajo sino una meditación, un demorarse en el silencio"

Homenaxe do concello de Mondariz Balneario á plataforma cidadá en defensa dos seus xardíns históricos!

SOS Xardíns Mondariz Balneario, 2023

Case dez anos transcorridos trala perigosa tentativa do entón goberno municipal de recalificar parte do xardín histórico do Gran Hotel para, nunha maniobra de  especulación urbanística, construír no bosque centenario tres bloques de vivendas; o actual grupo de goberno recoñece o traballo da plataforma SOS Xardíns en defensa do patrimonio cultural e nomea aos seus integrantes, a título persoal, "membros honoríficos da corporación municipal"

A homenaxe contou coa instalacion dunha placa no bosque en recordo dos feitos

Parabéns a todos e gracias ao concello pola súa sensibilidade polo patrimonio cultural!

Paisaxes sen ceo azul, Baldaio

 

Flor e acanto

 Flor e acanto, 2023

Intervención artísitica no CGAC de 

Almudena Fernández Fariña

Reloxo e calendario florais nos xardíns de Méndez Núñez, A Coruña

Un dos mellores exemplos de calendario e reloxo vexetais construídos nos xardíns de Galicia pódense ver en Méndez Núñez na Coruña. Iste artiluxio mecánico-floral sorprendennte, dá a hora, amosa o mes e o dia da semana co arrecendo e as cores das flores no espazo público dende a metade do século XX en que foi importado seguindo a moda dos principais axardinamentos europeos.

Reloxo floral nos xardíns da Coruña

Trátase dunha esfera finxida que reproduce o corpo dun reloxo circular cos números de buxo entre areas de cores, e dúas manecillas de ferro pintadas de vermello. Todo inclinado nun pequeno promontorio de terra para ser visto dende o paseo lateral dos xardíns, e ocultala maquinaria baixo o chan.

"El jardín del conde de Monterrey. Arte, naturaleza y panegírico"

 LIBRO

-PONCE CÁRDENAS, Jesús e RIVAS ALBALADEJO, Ángel

Sextinas descriptivo encomiásticas de Juan Silvestre Gómez ao seu patrono Manuel de Zúñiga a partir do seu xardín napolitano de Madrid en 1639

Trala estancia de dous lustros en Italia como embaixador de Roma e virrei de Nápoles o conde de Monterrei volta á corte e reforma a súa casa de recreo no Prado Vello de San Xerome para actualizala á maneira das vilas italianas cun xardín no que instalar a súa prezada colección de arte e mármores importados de Xénova. Finalmente o crego que traballaba como capelán ao seu servizo Juan Silvestre escribeu un dos poemas xardíns para describir a fazaña edilicia e loar ao seu aristócrata patrono.

Na metade superior da imaxe, xardín do conde de Monterrei na rúa Árbore do paraíso, entón rúa dos Xardíns e traseira ao Prado Vello de San Xerome no plano de Madrid de Pedro Texeira. Fragmento da folla 14 (Fonte: Biblioteca Nacional)

 

Parque Rosalía de Castro, 1921, Lugo

 PARQUE ROSALÍA DE CASTRO

Nunha plataforma horizontal denantes da caída en pendente cara o rio Miño, o parque Rosalía de Castro deseñouse na comodidade dun plano sen accidente ou obstáculo algún e se converteu no miradoiro e balconada do principal rio galego. A monumentalidade da pérgola art deco de Eloi Maquieira intensifica esta relación do parque co Miño, un espazo que refulxe no solpor final do día matizado polo azul Klein do ceo de pontóns de formigón pintado.

Pérgola na esquina sureste con vistas ao rio Miño

O peche do parque reorre a un sinxelo parapeto de sebe de ligustres evitando a ríxida barreira de fábrica ou forxa, erro que cometeu por exemplo o xardín botánico de Padrón nos anos 90 do século pasado, que non soubo valorar os muros vexetais. Porén a monumentalidade si queda evidentemente marcada na puntuación dos esveltos obeliscos  brancos que se utilizan como luminarias e que son un dos sinais de identidade deste xardín.

Maqueta de España e Portugal, 1929 da Casa Hepzos

Baixo un pombal e resgardado nun pavillón octogonal agarda unha das sorpresas do parque: o mapa en relevo da península ibérica do ano 1929 e fabricado segundo o relato do concello de Lugo na Casa Hepzos. Esta atracción xeográfica que contaba con iluminación propia relativa ás cidades e ós faros é unha agradable mostra da vocación educativa do parque.

Estanque dos patos

O xardín estrutúrase cun trazado principal de paseos en aspa que, dada a irregularidade do trapecio, non coincide en dúas das súas puntas, e que ten un centro marcado mediante unha grande rotonda con fonte e parterre.

A obra escultórica máis senlleira é a do monumento ao alcalde Ánxo López Pérez, de 1958 obra de Francisco Asorey cunha sorprendente figura alegórica moi humana na expresiva xestualidade de brazos e pernas.

(Fonte da información: Concello de Lugo)

O parterre barroco de San Lourenzo de Trasouto no Anuario Brigantino

Xardín do pazo de San Lourenzo

Anuario Brigantino, núm. 44 

 Descargue o exemplar de balde en:

 https://dialnet.unirioja.es/ejemplar/618703

Paisaxes sen ceo azul. Pozo negro, Vila de Cruces-Silleda

 

Castiñeiro de Pumbariños, Manzaneda

 Castiñeiro de Pumbariños no souto de Rozabales, árbore senlleira galega

Xardín do claustro do mosteiro de Xunqueira de Ambía

 

Gran pía románica gallonada no xardín de simples

Alteración e destrución da alameda da Estrada, Pontevedra

Proxecto atribuído ao arquitecto Franco Montes a partir dos anos 10 do século XX, esta fermosa alameda, a carón do pazo municipal, sofríu hai a penas un par de anos unha desafortunada  actuación que a mutilou irreversiblemente,  destruíu e danou gravemente. Todo feito da man do propio goberno municipal que debía selo encargado da súa protección e tutela.

O elemento da entrada, o icónico paseo en pérgola de glicinias pechaba lateralmente a praza do concello servindo un palco á vida pública municipal e introducía ao paseante na perspectiva do quiosco da música. Este paseo de teito vexetal acoutábase cunha flamante columnata clásica dórica apoiada sobre basamentos e servía á tranquilidade do descanso incorporando un banco corrido de pedra. Todo foi inexcusablemente destruído!!

A alameda ca. 1970, Fonte: fototeca.cnig.es

A alameda ca. 1990, Fonte: fototeca.cnig

Pero non  foi só afectada esta loggia lateral, tamén o parterre circular na fachada posterior do concello cos seus arriates de flores e fonte e o paseo central de plátanos con pavimento de terra, tamén foron destruídos.

Este procedemento de destrución dun patrimonio vexetal e arquitectónico ás portas mesmas do concello e perpetrado polo mesmo concello é inadmisible nunha sociedade esixente que vela pola cultura e o patrimonio herdado que debería ser inalienable. A nova proposta de parque que a substituíu (e da que son incapaz de amosar unha vista aérea) ignorou a memoria histórica do lugar, desprezou a identidade da vila e non tivo remordemento ningún en cortar árbores centenarias para correxir a historia do parque ao servizo dun irritante formalismo supostamente vangardista. Nada novo baixo o sol.

O resultado é unha praza dura central castigada polo vento, desprotexida no verán e exposta ao inverno; unhas plantacións raquíticas dun novo arborado que tardarán  décadas en telo porte dos exemplares cortados; o trazado do paseo central, eixo da vila burguesa e  de comercio destruído despois de ser o tradicional punto de encontro dos estradenses durante cen anos; o fermoso parterre colorista que ofrecía un recuncho umbrío para o descanso, destruído; pero sobre todo son os miles de recordos e emocións transcorridos na vella alameda que polo visto non valeron nada para o goberno municipal. 

Moi cara foi finalmente a extensión da alameda a toda a mazá, Costoulle a súa propia identidade e a da propia Estrada. Que tipo de proxecto, preguntámonos,  farían os autores por exemplo nos xardíns do pazo de Oca (un emblema da xardinería barroca galega) se en lugar dunha restauración acometesen unha actuación similar? O problema como moitas veces sucede é a confusión entre o que estes técnicos viron como unha simple Zona Verde (unha denominación urbanística) e non coma un ben cultural, un xardín histórico que cumpría restaurar. Pouco pan e pésimo circo!

Xardín botánico de Padrón

 XARDÍN BOTÁNICO DE PADRÓN Ben de Interese Cultural (BIC), na categoría de Xardín Histórico segundo a Lei 5/2016 do patrimonio cultural de Galicia

Un paseo de plátanos en T marca o ton xeral do xardín, que desenvolve aos lados desta alameda dúas metades con parterres diversos e a súa impresionante colección vexetal.

Un cuadrilátero de sebes de azaleas con arcos centrais de entrada e camelias nas esquinas aloxa -nun sinxelo debuxo de buxo- o espectacular exemplar de palmeira do Senegal que é a especie máis icónica do xardín, matriz de pólas.

No estremo leste están plantadas os cipreses calvos, araucarias e palmeiras canarias hoxe atacadas estas pola praga do picudo vermello.

Esta xoia da arquitectura botánica, única nunha vila galega, honra a Padrón como unha das cidades con máis rico patrimonio vexetal da comunidade acrecentado nos seus outros espazos patrimoniais como o Souto, o seu afamado Espolón ou a súa veiga e montes do rio Sar.

Un desafortunado deseño do seu peche de cerramento substituíu nos anos noventa do século pasado as sebes de ligustre orixinais por unha vulgar forxa historicista que compre reformar.

Igualmente, este patrimonio tamén se atopa hoxe en risco pola ameaza dun urbanismo depredador típico dun concello sen planeamento de protección do seu casco histórico e que identifica como o seu principal problema a falta de estacionamento de vehículos.

Ataque do picudo vermello nas palmeiras canarias do xardín botánico

Riscos que porén superou de antigo e que se manifestan hoxe no seu rueiro cunha homenaxe a defensa deste ben, reflectido no nome da rúa Defensa do Xardín Artísitico 

Parterre

Extinción da palmeira canaria en Galicia!

Palmeira do Parlamento, antigamente xardín da facultade de veterinaria

 Icona da emigración, agasallo de indianos á terra, símbolo do enriquecemento e do progreso (e tamén reverso dun drama humano)  esta árbore que engalana alamedas e paseos, emblema dos séculos XIX e XX xa se considera extinta sen que a Administración Pública tivese actuado para paralo picudo vermello (Ao fondo da imaxe a cidade da cultura).

Horta de Santa Clara, Pontevedra, s. XV-XVI. Expolio histórico na cidade do Lérez

Apertura pública da horta històrica do convento franciscano  de clarisas trala adquisición polo concello por máis de 3 millóns de euros e o seu reverso patrimonial co expolio dos bens culturais do predio!: desmenbramento dos retablos, desaparición das imaxes estofadas, que foron arrincadas e separadas dos anxos que non puideron ser movidos a golpes; mutilación da fonte do claustro, alienación do arquivo e patrimonio documental. Un insólito panorama de perda cultural diante das institucións do país sen que estas reaccionen. Uns días aciagos. Uns días tristes. .

Fonte barroca do claustro

Pequeno bosque de castiñeiros, pomar, laranxeiras, emparrados de kiwis, paseos entre viñas, capeliña do bosque, pozo, lavadoiro cuberto, patios domésticos, bosqueciño de bambú, clausto en U con fonte barroca e hortensias, igrexa gótica, alto campanario barroco, ás de celdas... A reclusión feminina da Idade Media no centro da cidade de Pontevedra.

Claustro renacentista inacabado

Xardín emocional

 GLENDA LEÓN

Música das formas, Maco,  (18.06.2021, 31.10.2021)

Xardín emocional, 2011-2021, Herba artificial seguindo un cardiograma, madeira, 110 X 1.500 X 8 cm

MARCO de Vigo

Paisaxes sen ceo azul

 

Porto do Son, agosto